Үг хэлэх зөвшөөрөл-1

Яагаад ч юм бүү мэд, би шал өөр чиглэлийн сургууль төгссөн мөртлөө, ажил амьдрал минь барилга, зам гүүрийн салбартай бат уялдаж, мэргэжил мэдлэгтэй хүнд дарлуулаад байхааргүй боломжийн мэдээллийг өөртөө цуглуулж амжжээ.
Нилээн дээрээс хойш бичихээр санаандаа буулгаад байсан нэг сэдвээр өнөөдрийн бэлэгт сайн өдөр үзэг цаас нийлүүлж байна.
Товчхондоо, Япон чанар яагаад бусдаас чанартай байдаг тухай юм л даа. Энд бичих зүйл зөвхөн миний ажиглалт бөгөөд энд тэндээс уншиж судлаагүй тул өөр байж болох талтай болохыг анхаарна уу.

Олон юм ярихаа болиод гол асуудалдаа орох зөв болов уу.

Зам барилгын ажилд хамгийн гол хүчин үйлийн нэг бол ажлын төлөвлөгөөг инженер техникийн ажилчид хэрхэн боловсруулах вэ? гэдэг хамгийн чухал, ажлын цөм хэсэг юм.

Нэгдүгээр алхам:
Төлөвлөгөөг боловсруулахдаа эхлээд өөрийнхөө хийх үйлдлийг сайтар тунгаах бөгөөд, жишээлбэл хэдэн км зам, түүний хийц, хийцийн онцлог ажилбар, тухайн ажилд шаардлагатай энгийн ба онцлог материал, түүний худалдан авалт тээвэрлэлт, түүнтэй холбоотойгоор гааль татварын хувь хэмжээ, хадгалах орон зай байр сав, угсралтын ажлаа ямар аргаар, ямар тоног төхөөрөмж ашиглаж хийх, тухайн ажилбарт хүн хүчээ хэрхэн зохион байгуулах гэх мэтийг зураглан эхний төлөвлөлтөө гаргана.
Эхний төлөвлөгөөний зорилго бол тухайн ажлыг та хэдий хугацаанд дуусгах өөрөөр хэлбэл хүлээлгэж өгөх хамгийн боломжит хугацаа хэзээ вэ? гэдгээ зөв бөгөөд эргэж өөрчлөхгүйгээр тогтоож гаргах нь хамгийн оновчтой.
Хоёрдугаар алам:
Эхний гаргасан төлөвлөгөөгөө удирдлага болгон холбогдох бүх байгууллагын саналыг сонсох. Үүнд бараа материал тээвэрлэхдээ хаанаас, юугаар тээвэрлэх вэ гэдгээ нарийвчлан судалж, тээврийн хугацааг нарийн гаргах. Үүндээ хаунлиг маш сайн харж олон нийтийн баяр ёслол хэдийд байна? гадаад улсаас ирж байгаа бараа материал бол дамжин өнгөрөх улсын баяр ёслол нийтээр амрах өдрийг сайтар судлаж өөрийнхөө ачааг ирэх хугацааг яаж зохицуулахаа судлах шаардлагатай. Жишээлбэл Оросоос битум авахаар боллоо гэж саная. Захиалга өгөөд бараа хэзээ ачигдах, ачигдсанаас хойш ирэхдээ хэд хоног зарцуулах, түүнд Оросуудын амардаг өдөр хэд орж байна? Хил гааль дээр яг хэдиййд ирэх нь вэ? ирэх өдрийг урагшлуулж хойшлуулъя гэвэл ямар арга хэмжээг авах шаардлагатай байна? цаашилбал, хэнд хэрхэн хандах ёстойг нэг бүрчлэн судлаж, гадаад орчноос нөлөөлөх хүчин зүйлийн мэдээллийг сайн цуглуулж нэгтгэнэ.
Хоёрдугаар алхам нь ажлын хамгийн гол фронт тул зөвхөн бараа материал татах биш, барилгын ажлаа ямар технологи аргаар хийх вэ гэдэгтэйгээр уялдуулна. Жишээлбэл замын борооны ус зайлуулах шугамын төмөр бетон хоолойн хийц байгаа гэж санавал, тухайн хийцийг хийх үйлдвэр бүтэн жилийн турш ажиллах боломжтой, хэдний хүчин чадал онцлог, технологичийн чадвар зэргийг судлаж эцэст нь шаардлагатай тоо хэмжээний төмөр бетон хоолойг хэдий хугацаанд тухайн үйлдвэр үйлдвэрлэж гаргах чадвартай вэ? гэдийг судлаж эхний гаргасан төлөвлөгөөдөө зоож өгөх нь зөв. Үүнд зөвхөн нэг үйлдвэрийг судлаад байвал өрөөсгөл болох тул аль болох олон үйлдвэрийг судлаж өөрийн төмөр бетон хоолойг хийх хамгийн чавартай нэг компанийг сонгох нь илүү үр дүнтэй.
Бас нэг гол юм бол барилгын ажил хийхэд маш олон зөвшөөрөл авдаг юм. Тэр зөвшөөрлүүдийг хэрхэн авахаа сайн бодож гарфикынхаа хаана тусгахаа шийдэх хэрэгтэй.
Гуравдугаар алхам:
Эхний хоёр алхамыг бүрэн хийж чадсан бол төлөвлөгөө үндсэндээ чиний бодсоноор болох нь ойлгомжтой.
Эхний алхамын өөрийн ерөнхий төлөвлөлт дээрээ хоёрдугаар алхамын гадаад орчны судалгааны мэдээлэл дээрээ тулгуурлан ажлын график төлөвлөгөөгөө дахин шинээр гаргаж нэгтгэнэ. Ингэж нэгтгэхдээ анхаарах гол зүйл бол тухайн барилгын объектын хүлээлгэж өгөх хугацааг огт өөрчилж болохгүй бөгөөд дотроо хийх дэс дараалал бага зэрэг өөрчлөгдөх нь хамаагүй бөгөөд таны өөрийн хэтэвч, авхаалж сабаагаас хамаарч төлөвлөгөө биелэлтэнд хүрдэг.
Миний ажигласанаар бол манайхан нэгдүэгээр алхамаа ажлын төлөвлөгөө гэж үздэг бөгөөд хоёрудгаар, гуравдугаар алхамыг огт хийдэггүй.
Ингэж хийсэн ажлын төлөвлөлт нь зөвхөн чиний хийсэн төлөвлөлт тул бусад хүнийхтэй уялдаагүй, графикын хоцрогдол гарах үндсэн шалтгаан болдог. Төлөвлөлтийг зөвхөн өөрийнхөө санал дээр тулгуурлаж хийхэд эхлээд төлөвлөхөд хялбар боловч дараа нь гүйцэтгэхэд маш хэцүү болж ирдэг юм.
Одоо миний ажиллаж байгаа Нарны гүүрийн барилгын ажил өвөлдөө талбай дээрх ажил зогссон боловч ирэх жилийн ажлын төлөвлөлт ид хийгдэж байна. Гүйцэтгэлийн шатанд манай Монгол инженерүүд оролцдог боловч чухамхүү миний ач холбогдол өгөөд буй энэ төлөвлөлтөнд Монгол инженерүүд хангалттай оролцохгүй байгаа нь харамсалтай санагддаг. Өвөлдөө Монгол инженер амарч байгаа нь хувь хүндээ амар ч жинхэнэ төлөвлөлтийн тухай мэдрэлгүй өнгөрдөг юм болов уу? гэсэн таамаг буугаад байдаг юм. Нэгэнт өөрөө төлөвлөхөд байгаагүй хүн, хавар ирээд төлөвлөсөн хүнтэй ажиллахдаа саналаа хэлэх бус, төвлөгөөндөө баригдаж хийхээс өөр аргагүйд хүрдэг тул зам, гүүр барилгын инженерүүдэд хандаж хэлэх ганц үг байгаа нь өвөл амралт биш инженер та жинхэнэ тактикаа чанартай боловсруулах хамгийн их ажиллах цаг чинь юм шүү гэж хэлмээр санагдаад байгаа юмаа.
Хоёрдугаар алхам дээр авсан жишээ зөвхөн тэр хоёр болохоос биш, бүх гадаад орчны нөлөөллийг нарийн судлаж төлөвлөдөг зан чанар манай инженерүүдэд дутмаг байдаг. Монгол инженерүүдийн ерөнхий чадвар нэг их дутаад байхгүй ч гагцхүү энэ төлөвлөлт судалгааг хийгээгүйгээс бусад гадаад инженерүүдэд ажлаа алдаад байх шиг санагддаг. Судлаж байгаад дараа нь төлөвлөлт хийхэд гарцаагүй цаг хугацаандаа чанартай гүйцэтгэх алтан боломж өөрөө гарч ирдэг тул судалж төлөвлөх нь хамгийн зөв санагддаг юм.
Эцэст нь нэмж хэлэхэд ажлын график төлөвлөгөө хийх чинь инженер таны ажил хийх цагаан толгой шүү.
Цагаан толгой хааш яаш бол цаашаа юу болох тухай хэлэлтгүй биз дээ.